W kolejnej odsłonie z cyklu Żelazne Doliny, w którym prezentujemy najważniejsze zabytki techniki w województwie świętokrzyskim, zapraszamy do miejscowości Kuźniaki. To wieś położona w powiecie kieleckim, w gminie Strawczyn, nad rzeką Łośną, którą Stefan Żeromski nazwał Wierną Rzeką. Jak mówi Magdalena Weber, przewodnik świętokrzyski, możemy tam zobaczyć pozostałość po XIX-wiecznym przemyśle żelaznym, czyli wielki piec. - Jest wybudowany na planie kwadratu z łamanego kamienia w formie ściętego stożka. Wewnątrz pieca znajduje się walcowaty komin - opowiada. W połowie XVIII wieku w Kuźniakach działał piec i kuźnica wodna napędzana siłą spiętrzonej wody. Była tam także grobla, staw, upusty i kanał wodny, który doprowadzał wodę do zakładu. Wielki piec opalano węglem drzewnym, a rudę pozyskiwano z okolic Stąporkowa i Glinianego Lasu. Jak dodaje przewodniczka, piec miał dużą wydajność. - W 1875 roku piec był zdolny przetopić ponad 65 tysięcy pudów surowca, czyli tysiąc ton wytopu rocznie - mówi Magdalena Weber. Na terenie Kuźniaków produkowano balustrady, blachę, rury, krzyże i inne wyroby metalowe. Piec był używany do końca XIX wieku.